در روش های چاپ تماسی انتقال مرکب به روی کاغذ توسط فرم ثابت انجام می گیرد.
معرفی روش های چاپ تماسی
بدین معنی که نخست محتوای چاپی را به صورت نسخه ی اصلی با فرم آماده می کنند،
سپس این فرم را به دستگاه چاپ انتقال می دهند./ چاپ تماسی
محتوا یا اطلاعات روی فرم ثابت و غیر قابل تغییر است. لذا در صورت نیاز به تغییر اطلاعات،
باید فرم دیگری آماده شود. اگرچه در این روش، ساخت و تولید فرم چاپی زمان بر، پرهزینه و فرم نیز غیرقابل تغییر می باشد
ولی به علت قابلیت تولید نسخه های متعدد و با کیفیت بالا، فراهم شدن امکانات برای چاپ جلوه های ویژه،
و استفاده از مرکب های متداول و ارزان، روش های چاپی متداول ترین روش ها برای انتقال اطلاعات به روی کاغذ
و مواد مختلف مانند PVC و غیره می باشد. با توجه به اختلاف روش های مختلف چاپ های تماسی،
ضرورت دارد هر یک از روش ها را به صورت مختصر توضیح داده و در پایان معرفی هریک از روش های چاپی،
تاریخچه ی پیدایش آن روش رانیز بررسی نماییم./ چاپ تماسی
این بررسی، برای ما تفکری به وجود می آورد که پیشینیان ما چگونه این روش ها را به وجود آوردند
و چه تغییراتی تا کنون روی آن فناوری ها انجام شده و چه کارهایی را نیز نسل های آینده می توانند انجام دهند.
1-چاپ برجسته (لترپرس):
چاپ برجسته از قدیمی ترین روش های چاپی است که در اواسط قرن پانزدهم توسط گوتنبرگ اختراع گردید.
چون نخستین بار از این روش برای تکثیر متن و کتاب استفاده شده، در زبان آلمانی به آن «روش چاپ کتاب» نیز گفته می شود
. در چاپ برجسته، چاپ از حروف برجسته ی سربی که کنار یکدیگر چیده می شوند برای تهیه ی فرم چاپی استفاده می گردد.
به خاطر استفاده از حروف و فشار دادن به روی سطح مورد نظر برای چاپ به این روش چاپی لترپرس نیز گفته می شود.
به منظور سهولت کار و انتخاب حروف با اندازه و شکل مورد نظر، در چاپخانه، میزهای خصوصی برای طبقه بندی حروف
و دسترسی راحت به آن ها ساخته اند. به کسی که کار چیدن حروف را انجام می دهد حروف چین می گویند.
باید گفت این روش چاپی همان روش گوتنبرگ است که با گذشت قرن ها از آن، هنوز تغییر چندانی نکرده است.
چاپ برجسته با استفاده از حروف سربی که قرن ها به عنوان مهم ترین و تنها روش چاپ مورد استفاده قرار می گرفت
امروزه به علت هزینه ی بالا تولید فرم چاپی دیگر رونق پیشین خود را از دست داده و جای خود را به روش های جدید
چاپ برجسته، فلکسوگرافی با فرم های لاستیکی داده است./ چاپ تماسی
در اوایل قرن نوزدهم میلادی (12-1811) مخترعی به نام فردریک کونیک توانست دستگاه چاپ را مکانیزه کند و
او بود که اولین دستگاه چاپ اتوماتیک سیلندری را ساخت. در سال های بعد قسمت های مختلف این دستگاه،
از جمله مکانیزم محرکه روش گردش سیلندر در سیستم اپراتوری آن به تدریج اصلاح گردیده و دستگاه بهینه سازی شد.
اولین دستگاه چاپ برجسته ی سیلندری هایدلبرگ در سال 1936 میلادی با سرعت چاپ 3600 برگ
در ساعت تولید و به بازار عرضه شد.
دستگاه های چاپ برجسته از فرم هایی استفاده می کردند که توسط چیدن حروف برجسته در کنار یکدیگر به وجود می آمدند.
در حدود سال 1822 میلادی شخصی انگلیسی به نام ویلیام چرچ دستگاهی ساخت
که به وسیله ی آن حروف به صورت خودکار در کنار یکدیگر قرار می گرفتند.
به این ترتیب اولین ماشین حروف چینی به صورت خودکار یا اتوماتیک به وجود آمد.
-انتقال مرکب:/ چاپ تماسی
در چاپ برجسته انتقال اطلاعات (مرکب) به روی سطح چاپی توسط سطح برجسته ی روی فرم انجام می گیرد.
سطحی که چاپ توسط آن صورت می گیرد نسبت به سطح غیرچاپی برجسته تر است.
2-چاپ فلکسو:
با پیشرفت تکنولوژی به ویژه در بخش مواد، امروزه چاپ برجسته با فرم های لاستیکی نیز امکان پذیر شده است.
به این نوع چاپ، چاپ فلکسو گفته می شود که برای چاپ به روی انواع مواد به ویژه در چاپ بسته بندی بسیار مناسب می باشد.
از چاپ فلکسو برای تولید بعضی از روزنامه ها نیز استفاده می شود.
برای اولین بار، اصطلاح فلکسو گرافی به معنی تهیه ی فرهایی از جنس پلاستیک های فتوپلی مریک مورد استفاده قرار گرفت.
خاصیت این پلاستیک ها در حساسیت آن ها نسبت به بخشی از طیف نوری بود و همین امر سبب شدکه برای
انتقال اطلاعات به روی این نوع فرم ها از آن استفاده گردد.
قبل از اختراع این نوع مواد حساس به نور، از لاستیک های طبیعی برای تهیه ی چاپ فلکسو استفاده می شد.
– انتقال مرکب:
انتقال مرکب از روی فرم برجسته بر روی سطح مورد نظر و یا سطح واسطه به عوامل مختلفی بستگی دارد:
– ضخامت مرکب مورد نیاز روی فرم
– مدت تماس فرم با سطح چاپی
– فشار تماس فرم با سطح چاپی
– میزان روان بودن مرکب
– حرارت محیط و مرکب
– مشخصات و خاصیت جذب مرکب توسط سطح چاپ
3-چاپ لترست:
لترست چاپ برجسته ای است که در آن، تصویر و متن از روی فرم برجسته به
صورت غیرمستقیم بر روی سطح چاپی انتقال پیدا می کند
و چاپ توسط پلیت واسطه انجام می گیرد. برای این که این روش چاپی با چاپ افست معمولی اشتباه نشود به آن لترست می گویند.
– کیفیت چاپی: / چاپ تماسی
اگرچه هر یک از روش های چاپ برجسته مانند لترپرس، فلکسو و لترست کیفیت ویژه ای دارد
و هرکدام برای مورد چاپی متفاوتی مناسب است،
لیکن امتیاز خاص روش چاپ لترست این است که با فرم های برجسته ی آن قابلیت چاپ در شمارگان بالا وجود دارد.
4-چاپ افست:/ چاپ تماسی
چاپ افست در نتیجه ی توسعه ی چاپ برجسته ی غیر مستقیم یا لترست انجام گرفت.
در واقع کلمه ی افست به معنی غیرمستقیم و متعادل کردن می باشد.
اختراع چاپ افست را به دو مخترع، یکی آمریکایی به نام ایرا . و . روبل و دیگری آلمانی مقیم
امریکا به نام گاسپارهارمن نسبت می دهند.
هردو مخترع در حدود سال های 1904 میلادی، این ایده را که می توان با
فرم های لیتوگرافی چاپ غیرمستقیم انجام داد،
بررسی و آزمایش می کردند.
گفته می شود که روبل، که یک چاپخانه دار کوچک با تجهیزات بیش از چاپ لیتوگرافی بود،
روزی، به دلایلی، برای چاپ اسکناسبا مشکل کیفیت چاپ مواجه می شود.
وی برای حل این مشکل از لاستیک نرم تری برای چاپ استفاده می کند.
این عمل باعث می شد که با نبودن کاغذ، مرکب نخست به روی لاستیک و سپس به پشت کاغذ بعدی انتقال یابد.
وقتی روبل یکی از این چاپ های باطله را بررسی کرد با تعجب متوجه شد که
کیفیت چاپی باطله در پشت کار به مراتب بهتر از چاپ روی کار است.
این کشف مهمی بود و سرآغاز چاپ افست شد. روبل از آن پس برای تحقیق و توسعه ی روش چاپی غیرمستقیم با
فرم های لیتوگرافی را رها کرد و این روش تازه را که «چاپ افست» نامید برای کار انتخاب کرد.
البته نام چاپ افست امروزه بیشتر به منظور، و نسبت به روش چاپی با استفاده از فرم های لیتوگرافی شده است.
استفاده از این نوع فرم ها قبل از کشف روبل رواج داشت و به نام چاپ سنگ معروف بود.
روش انتقال اطلاعات: / چاپ تماسی
انتقال اطلاعات در چاپ افست به صورت غیر مستقیم صورت می گیرد.
بدین معنی که اطلاعات را قبل از این که در روی کاغذ یا سطح مورد نظر انتقال دهند
به روی سطح دیگری (سیلندر لاستیک)منتقل می کنند و سپس از روی آن به روی کاغذ (سیلندر چاپ) منتقل می نمایند.
بنابراین در چاپ افست واسطه ای مابین پلیت (سیلندر پلیت) و سطح چاپی (سیلندر چاپ) به نام سیلندر لاستیک وجود دارد.
به همین دلیل به این روش چاپ افست می گویند (چاپ غیرمستقیم) علت نام سیلندر لاستیک این است
که به دور این سیلندر پوششی از جنس لاستیک بسته می شود. این پلیت لاستیکی در طی چاپ سایش می یابد و
هر چند وقت یک بار می بایست تعویض گردد.
اگرچه در روش های دیگر چاپی نیز امکان استفاده از لاستیک واسطه برای چاپ کردن وجود دارد
ولی به آن ها چاپ افست نمی گویند بلکه وقتی از چاپ افست صحبت می شود منظور استفاده از فرم صافی است
که خاصیت قبول مرکب را در نقاطی که دارای تصویر و اطلاعات است دارد.
این نوع فرم ها را پلیت لیتوگرافی نیز می گویند و روش چاپی را که در آن، با استفاده از این نوع فرم ها،
انتقال اطلاعات انجام می گیرد چاپ افست می نامند.
در چاپ افست نقاط حامل اطلاعات و نقاط غیرچاپی فرم مورد استفاده در یک سطح قرار دارد.
به همین دلیل به این روش چاپ صاف نیز گفته می شود.
سطح پلیت از ماده ی مخصوصی پوشیده شده است که در اثر تاباندن نور مخصوص تصویرنگاری
به آن دستخوش فعل و انفعالات می شود.
در نتیجه در نقاطی از آن که نیاز به انتقال مرکب می باشد خاصیت جذب مرکب پیدا می شود.
چاپ افست به دو نوع چاپ افست معمولی و چاپ افست خشک تقسیم می شود.
– دستگاه چاپ افست:/ چاپ تماسی
ساختار یک دستگاه چاپ افست بسته به این که کاغذ مصرفی آن رول و یا ورق باشد متفاوت است.
چون تعداد دستگاه های چاپ ورقی در مقایسه با دستگاه های چاپ رول بیشتر است.
بخش های مختلف و عمده ی یک دستگاه چاپ را نشان می دهد که شامل سه بخش است:
- واحد تغذیه (آپارات) که عمل انتقال کاغذ را به درون دستگاه انجام می دهد.
-
واحد چاپ که شامل بخش رطوبت و مرکب دهی و تامین فشار است.
-
واحد تحویل، که کاغذهای چاپ شده را به روی یک دیگر جمع آوری و آماده ی انتقال می کند.
عوامل فنی و اقتصادی، و کیفیت مطلوبی که مشتریان از رسانه چاپی انتظار دارند، باعث شده است
بسیاری از تنظیمات و مراحل تولیدی دستگاه چاپ امروزه به صورت اتوماتیک انجام گیرد.
– پلیت های افست معمولی:
پلیت های افست معمولی، متداول ترین پلیت ها در روش چاپ افست است که امروزه مورد استفاده قرار می گیرد.
در این پلیت ها از خاصیت عدم انحلال آب و روغن در یکدیگر استفاده می شود.
پلیت های افست معمولی دارای دو منطقه در روی سطح می باشند.
- منطقه ی حامل اطلاعات و تصویر که خاصیت جذب مرکب های پایه ی روغنی و دفع آب دارد.
- منطقه ی غیرحامل اطلاعات و تصویر که خاصیت جذب آب را دارد.
در شروع چاپ، پلیت به آب آغشته می شود؛ در نتیجه نقاطی که حامل تصویر است آب را دفع می کند و
بقیه ی نقاط لایه ای بسیار نازک از آب را می گیرد. سپس با انتقال مرکب به روی پلیت، فقط مناطق آماده شده برای
انتقال تصویر مرکب را جذب می کند که در نتیجه پلیت آماده برای چاپ می گردد.
این روش در هر سیکل چاپ تکرار می گردد و مقدار آب (رطوبت) و مرکبی که
به روی سطح چاپی انتقال داده شده است
توسط سیستم مرکب و رطوبت دهی جایگزین می گردد.
– پلیت های افست خشک:
در این نوع چاپ افست، برای جداسازی نقاط تصویری و غیرتصویری فرم، از آب استفاده نمی شود.
بلکه خاصیت موادی که سطح پلیت را پوشش می دهد به گونه ای است که فقط نقاط تصویری پلیت،
مرکب مخصوص این نوع چاپ را به خود جذب می کند.
یکی از امتیازات این روش چاپی آن است که چاپ نه تنها روی کاغذ بلکه هم چنین روی موادی که خاصیت جذب آب ندارند،
مانند PVC، نیز امکان پذیر می باشد.
-لاستیک سیلندر واسطه در چاپ افست:
انتقال مرکب از روی فرم به روی سطح چاپی، غیرمستقیم و توسط سیلندری که
به دور آن لاستیک مخصوص بسته شده است انجام می گیرد.
خاصیت ارتجاعی لاستیک و نیز خاصیت جذب مرکب و آب توسط آن،
برای چاپ کارهای با کیفیت از اهمیت خاصی برخوردار است
و همچنین انعطاف پذیری لاستیک باعث می شود اندک تفاوت سطح پلیت با
ضخامت کاغذ جبران شود و به اجزای مربوط صدمه وارد نگردد.
– واحد چاپ:
واحد چاپ بخشی از دستگاه چاپ است که عمل انتقال مرکب به روی سطح چاپی را انجام می دهد
و به دلیل شکل ظاهری آن، به آن برج چاپ نیز گفته می شود.
یک واحد چاپی افست یا برج چاپ شامل سه قسمت اصلی می باشد:
الف- واحد مرکب دهی
ب- واحد رطوبت دهی
پ- واحد چاپ (تامین فشار)
هر واحد چاپ امکان انتقال یک رنگ را دارد. بنابراین اگر برای مثال کار چاپی دارای 2 رنگ باشد می بایست
یا از دستگاهی با دو برج چاپی استفاده نمود و یا این که یک بار یک رنگ را چاپ کرد
و در مرحله ی بعد با تعویض رنگ مرکب چاپ دوم، رنگ دوم را چاپ نمود. دستگاه چاپ، برحسب تعداد برج های چاپی که دارد،
نام گذاری می شود. برای مثال به دستگاه چاپی که دارای چهار برج است دستگاه چاپ چهار رنگ می گویند.
– واحد رطوبت دهی:/ چاپ تماسی
برای این که مرکب فقط به روی بخشی از پلیت که حامل اطلاعات است انتقال یابد اول باید سطح پلیت به آن آغشته گردد.
خاصیت پلیت در نقاطی که حامل اطلاعات نیست این است که آب (رطوبت) را جذب می کند و این آب،
دیگر اجازه جذب مرکب را، که دارای روغن است، نمی دهد. ضخامت این لایه ی نازک آب حدودا 2 هزارم میلی متر است
بخشی از رطوبت انتقال داده شده به روی پلیت، توسط سیلندر لاستیک، به روی کاغذ انتقال داده می شود و
بخشی نیز در اثر حرارت جذب هوای محیط چاپخانه می گردد./ چاپ تماسی